Oruç, İslam dininde farz olan ibadetlerden biridir ve belirli kurallar çerçevesinde tutulması gerekmektedir. Oruç tutan bir kişi, gün doğumundan gün batımına kadar yeme, içme ve belirli fiillerden kaçınmakla yükümlüdür. Ancak bazı durumlarda kişi istemeden, yani unutarak bir şey yiyip içebilir. Bu durumda birçok kişi, orucunun bozulup bozulmadığını merak eder. Peki, unutarak bir şey yiyip içmek orucu bozar mı? İslam alimlerinin görüşleri doğrultusunda bu konuyu detaylı bir şekilde inceleyelim.
Unutarak Bir Şey Yiyip İçmek Orucu Bozar mı?
Unutarak bir şey yemek veya içmek, kişinin kastı olmadan gerçekleştiği için orucu bozmaz. İslam alimleri, bir kişinin unutarak yediği veya içtiği takdirde orucuna devam etmesi gerektiğini ifade eder. Peygamber Efendimiz (s.a.v.), bir hadisinde bu durumu Allah’ın bir ikramı olarak değerlendirmiştir. Ancak kişi, unuttuğunu fark eder etmez yeme veya içmeyi bırakmalı ve orucuna devam etmelidir. Bilerek yeme veya içme ise orucu bozar ve kaza gerektirir.
Unutarak Yemek ve İçmek ile Bilerek Yemek Arasındaki Fark
Unutarak yemek ve içmek ile bilerek yemek arasında İslam hukukuna göre önemli bir fark bulunmaktadır.
Unutarak Yeme ve İçme Durumu
Unutarak yemek ve içmek, tamamen kişinin iradesi dışında gerçekleştiği için İslam alimleri tarafından orucu bozmayan durumlar arasında değerlendirilmiştir. Kişi, fark ettiği anda yemeği ve içmeyi bırakmalı ve orucuna devam etmelidir.
Bilerek Yeme ve İçme Durumu
Oruçlu olduğunu bildiği halde bilerek bir şey yiyen veya içen kişinin orucu bozulur. Bu durumda orucun kazası gerekir ve kişinin yeniden oruç tutması gerekir. Ayrıca bazı mezheplere göre, Ramazan orucunda bilerek orucu bozmanın kefaret gerektirdiği de belirtilmiştir.
Unutarak Yiyip İçen Kişi Başkasına Hatırlatmalı mı?
Oruçlu bir kişi, unutarak yemek yiyen veya su içen birini gördüğünde ona hatırlatıp hatırlatmaması gerektiği konusu farklı görüşlere sahiptir.
Hatırlatmanın Gerekliliği
Bazı alimler, oruçlu olduğunu unutan bir kişiye hatırlatmanın sevap olduğunu ifade eder. Çünkü oruç bir ibadettir ve kişinin ibadetinin geçerli olması için unutarak da olsa yemeye devam etmemesi önemlidir.
Hatırlatmamanın Caiz Olması
Diğer bazı alimler ise, Peygamber Efendimiz’in (s.a.v.) hadisinde bu durumun Allah’ın bir ikramı olduğunu belirtmesinden dolayı, kişinin yemeği veya içmeyi kendi kendine fark edene kadar hatırlatılmaması gerektiğini savunmaktadır. Ancak bu durum, kişinin uzun süre boyunca yemeye veya içmeye devam etmesi durumunda değişebilir.
Unutarak Yemek ve İçmenin Oruca Etkisi Hangi Mezheplerde Farklıdır?
İslam’daki dört büyük mezhep, unutarak yemek ve içmek konusunda genel olarak aynı görüştedir.
Hanefi Mezhebine Göre
Hanefi mezhebine göre, unutarak bir şey yiyip içmek orucu bozmaz ve kişi orucuna devam eder.
Şafii Mezhebine Göre
Şafii mezhebinde de Hanefi mezhebinde olduğu gibi, unutarak yemek ve içmek orucu bozmaz. Ancak kişi, bunu fark ettiğinde hemen bırakmalıdır.
Maliki Mezhebine Göre
Maliki mezhebi de diğer mezhepler gibi unutarak yemek ve içmenin orucu bozmadığını kabul eder. Ancak kişi, kendisine hatırlatıldığında yemeyi bırakmalıdır.
Hanbeli Mezhebine Göre
Hanbeli mezhebinde de aynı görüş hâkimdir ve kişi unutarak bir şey yiyip içtiğinde orucu bozulmaz.
Sıkça Sorulan Sorular
Unutarak yemek ve içmekle ilgili en sık merak edilen soruların cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz.
Unutarak bir şey yemek orucu bozar mı?
Hayır, unutarak bir şey yemek orucu bozmaz. Ancak kişi hatırladığı anda yemeyi bırakmalıdır.
Unutarak su içmek orucu bozar mı?
Hayır, unutarak su içmek de orucu bozmaz. Kişi bunu fark ettiğinde hemen içmeyi bırakmalı ve orucuna devam etmelidir.
Unutarak yemek yiyen birine hatırlatmak gerekir mi?
Bu konuda farklı görüşler vardır. Bazı alimler hatırlatmanın daha iyi olacağını söylerken, bazıları kişinin kendiliğinden fark etmesini beklemeyi tavsiye eder.
Unutarak yemek yiyen kişi orucuna devam edebilir mi?
Evet, unutarak yemek yiyen kişi orucuna devam edebilir. Orucu bozulmaz ve kaza yapması gerekmez.
Unutarak yemek yedikten sonra oruç tutulmaya devam edilir mi?
Evet, unutarak yemek yedikten sonra oruç geçerlidir ve kişi orucunu tamamlayabilir.
Bilerek yemek yiyen kişi ne yapmalıdır?
Bilerek yemek yiyen kişi orucunu bozmuş olur ve kazasını tutması gerekir. Eğer Ramazan orucuysa bazı durumlarda kefaret de gerekebilir.
