Yıllık izin, çalışanların yasal hakkı olmakla birlikte işverenler açısından da mali bir sorumluluk doğurur. 2025 yılında güncellenen ücret politikaları, asgari ücretteki artış ve SGK prim oranları dikkate alındığında, yıllık izin maliyeti hesaplama süreci hem bordro uzmanları hem de işletme sahipleri için daha kritik hale gelmiştir. Bu yazıda yıllık izin maliyetinin nasıl hesaplandığını, nelere dikkat edilmesi gerektiğini ve işverenin karşı karşıya olduğu yükümlülükleri detaylı şekilde inceleyeceğiz.
Yıllık İzin Maliyeti Nedir?
Yıllık izin maliyeti, bir çalışanın izinli olduğu süre boyunca aldığı ücretin, yan haklar ve işverene yük olan vergilerle birlikte toplam tutarını ifade eder. İşveren, çalışanın izin süresinde de maaşını ödemeye devam ettiği için bu durum maliyet kalemi olarak değerlendirilir. Bu nedenle yıllık izin maliyeti 2025 yılı itibariyle özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için dikkatle hesaplanması gereken bir unsurdur.
Yıllık İzin Maliyeti Nasıl Hesaplanır?
Yıllık izin maliyeti hesaplamasında brüt maaş, SGK işveren payı, kıdem tazminatı karşılığı gibi bileşenler dikkate alınır. Bu maliyet, çalışanın günlük brüt maaşının izin gün sayısı ile çarpılması ve buna ek olarak işverene düşen yasal kesintilerin eklenmesiyle ortaya çıkar. Aşağıdaki hesaplama tablosu 2025 yılı verileri esas alınarak hazırlanmıştır.
2025 Yılı İçin Yıllık İzin Maliyet Bileşenleri
| Brüt Maaş (TL) | Günlük Brüt Ücret (TL) | SGK İşveren Payı (%20,5) | Kıdem Karşılığı (%4) | Günlük Maliyet (TL) | 14 Günlük İzin Maliyeti (TL) |
|---|---|---|---|---|---|
| 20.002 | 666,73 | 136,68 | 26,67 | 830,08 | 11.621,12 |
| 25.000 | 833,33 | 170,83 | 33,33 | 1.037,49 | 14.524,86 |
| 30.000 | 1.000,00 | 205,00 | 40,00 | 1.245,00 | 17.430,00 |
Yıllık İzin Süresi Ne Kadar Olmalıdır?
Yıllık izin süresi, çalışanların kıdemine göre değişmektedir. 1 yıldan 5 yıla kadar çalışanlara 14 gün, 5 yıldan fazla 15 yıldan az çalışanlara 20 gün, 15 yıl ve üzeri kıdeme sahip çalışanlara ise 26 gün izin verilmesi yasal zorunluluktur. 18 yaş altı ve 50 yaş üstü çalışanlarda bu süreler daha uzun olabilmektedir. Bu süreler üzerinden yapılan yıllık izin maliyeti hesaplaması, izin gün sayısına göre artış göstermektedir.
Kimler Yıllık İzin Hakkından Yararlanabilir?
Yıllık izin hakkı, aynı işverene bağlı olarak en az bir yıl çalışmış olan tüm çalışanları kapsar. Stajyerler, belirli süreli iş sözleşmesi olan kişiler ve geçici işçiler bu hakkı kazanamazlar. Bu nedenle yıllık izin maliyeti hesaplaması yapılırken sadece bu haktan yararlanabilecek çalışanlar baz alınmalıdır.
İşveren Açısından Yıllık İzin Maliyeti Neden Önemlidir?
Yıllık izin, çalışan motivasyonunu artıran önemli bir unsurdur. Ancak işveren için aynı zamanda üretimde geçici aksamalar, ek personel ihtiyacı veya fazla mesai ödemeleri gibi dolaylı maliyetler de doğurur. Yıllık izin maliyeti hesaplanırken yalnızca ücret değil, bu dolaylı yükler de göz önünde bulundurulmalıdır. Özellikle üretim sektöründe bu tür hesaplamalar mali planlama açısından büyük önem taşır.
Yıllık İzin Ücretleri Ne Zaman Ödenmelidir?
Yasa gereği, çalışan yıllık izne çıkmadan önce izin süresine ait maaşı ödenmek zorundadır. Bu ödeme, işçinin maaş bordrosuna yansıtılır ve tüm kesintiler uygulanarak gerçekleştirilir. Ödemenin zamanında yapılmaması halinde işveren idari para cezası ile karşı karşıya kalabilir. Dolayısıyla yıllık izin maliyeti yalnızca ücret değil, yasal yaptırımları da içerebilir.
Yıllık İzin Ücretine Prim, Yemek ve Yol Dâhil midir?
Yıllık izin ücretinde genellikle brüt maaş üzerinden ödeme yapılır. Ancak çalışanın sabit olarak aldığı yemek, yol ve prim ödemeleri düzenli ve kesintisizse bu kalemler de yıllık izin maliyeti hesabına dahil edilmelidir. SGK denetimlerinde bu tür ödemelerin düzenli yapılması halinde izin ücretine dâhil edilmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Yıllık İzin Maliyeti Nasıl Düşürülebilir?
Yıllık izin maliyetini düşürmenin yolları arasında çalışan izinlerinin planlı şekilde yönetilmesi, fazla mesai yerine geçici personel kullanılması ve prim gibi değişken ödemelerin optimize edilmesi yer alır. Bununla birlikte toplu izin dönemleri belirlemek, üretimdeki aksaklıkları azaltacağı için maliyetlerin de kontrol altına alınmasına yardımcı olabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Yıllık İzin Maliyeti Hesaplama 2025” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Yıllık izin hakkı ne zaman kazanılır?
Çalışanlar işe giriş tarihinden itibaren aynı işverene bağlı olarak bir yıl çalışmaları halinde yıllık izin hakkını kazanırlar ve bu sürenin sonunda yıllık izin maliyeti hesaplanabilir hale gelir.
Yıllık izin süresi bölünebilir mi?
Yasal olarak yıllık izin süresi bir kerede kullanılmalı ancak tarafların anlaşması durumunda bölünebilir. Bu durumda da her bir bölüm için yıllık izin maliyeti ayrı ayrı hesaplanmalıdır.
Kullanılmayan yıllık izinlerin maliyeti ne olur?
Kullanılmayan yıllık izinler birikir ve işten çıkışta toplu şekilde ödenir. Bu durumda işverene düşen maliyet daha yüksek olabilir çünkü toplu ödeme yapılır.
Yıllık izin maliyeti SGK primine dahil edilir mi?
Evet, yıllık izin sırasında ödenen ücretler üzerinden hem işçi hem de işveren SGK primi öder. Bu nedenle SGK primleri yıllık izin maliyetinin önemli bir bileşenidir.
Yıllık izin günleri hafta sonuna denk gelirse ne olur?
Hafta sonu ve resmi tatiller izin süresinden sayılmaz. Bu yüzden sadece iş günleri üzerinden yıllık izin maliyeti hesaplanır ve maliyet buna göre ayarlanır.
Yıllık izin ücretine ek ödeme yapılmalı mı?
Zorunlu değildir ancak bazı işverenler çalışan motivasyonu için yıllık izin sırasında prim veya avans verebilir. Bu tür ödemeler yıllık izin maliyetini artırır.
Kıdem tazminatı yıllık izinle birlikte mi ödenir?
Hayır, kıdem tazminatı sadece işten ayrıldığında ödenir. Ancak kıdem karşılığı yıllık izin maliyetinde hesaba katılabilir çünkü her yıl için belirli bir yük oluşturur.
Yıllık izin ücretini geç ödeyen işverene ceza var mı?
Evet, yıllık izin süresi başlamadan ücretin ödenmemesi halinde işverene idari para cezası uygulanabilir ve bu durum maliyeti artıran bir etken haline gelir.
