Maaş maliyeti, işverenlerin çalışanlarına ödediği brüt maaşın yanı sıra SGK primleri, işsizlik sigortası ve vergiler gibi ek giderleri kapsayan toplam tutardır. Özellikle personel planlaması ve bütçe yönetimi açısından işletmelerin maaş maliyeti hesaplaması büyük önem taşır. Bu yazıda maaş maliyeti nasıl hesaplanır, hangi kalemleri içerir ve en güncel verilerle 2025 yılına göre bu hesaplama nasıl yapılır gibi merak edilen tüm detayları açıklıyoruz.
Maaş Maliyeti Nedir?
Maaş maliyeti, çalışana ödenen brüt ücretin yanı sıra işverenin ödediği tüm yasal yükümlülükleri kapsar. Bu maliyet kalemleri SGK primi, işsizlik sigortası, damga vergisi ve varsa özel yan hakları içerir. Bir çalışanın işverene aylık maliyeti, brüt maaşının yaklaşık %35-40 fazlasına denk gelir. İşletmelerin doğru planlama yapabilmesi için maaş maliyeti hesaplaması büyük önem taşır.
Maaş Maliyeti Nasıl Hesaplanır?
Maaş maliyeti hesaplama işlemi, brüt maaş üzerinden çeşitli yasal kesintiler ve işveren yükümlülüklerinin toplanması ile yapılır. Bu hesaplamada işveren payı, SGK primi, işsizlik sigortası, damga vergisi gibi kalemler dikkate alınır. Özellikle işverenin ödemesi gereken %15,5 SGK primi ve %2 işsizlik sigortası gibi oranlar maaş maliyetini ciddi şekilde etkiler.
Brüt Maaş Üzerinden Hesaplama
Brüt maaş, çalışana ödenen toplam ücret olup, işveren tarafından ödenen vergi ve kesintilerden önceki tutardır. Maaş maliyeti bu tutar baz alınarak hesaplanır.
SGK ve İşsizlik Sigortası Payları
İşverenin ödemesi gereken SGK primi %15,5, işsizlik sigortası ise %2 oranındadır. Bu oranlar doğrudan maaş maliyetine yansır.
Damga Vergisi Hesaplaması
Damga vergisi, brüt maaşın %0,759 oranında hesaplanarak maaş maliyeti kalemlerine dahil edilir. Bu oran yasal mevzuata göre her yıl değişebilir.
2025 Yılına Göre Maaş Maliyeti Hesaplaması
2025 yılı itibariyle güncel asgari ücret verileri dikkate alınarak maaş maliyeti aşağıdaki tabloda özetlenmiştir. Bu tablo, bir çalışanın işverene olan toplam aylık maliyetini göstermektedir.
| Brüt Maaş (₺) | Net Maaş (₺) | SGK İşveren Payı (₺) | İşsizlik Sigortası (₺) | Damga Vergisi (₺) | Toplam Maliyet (₺) |
|---|---|---|---|---|---|
| 20.002,50 | 17.002,13 | 3.100,38 | 400,05 | 151,80 | 23.654,73 |
| 25.000,00 | 21.113,65 | 3.875,00 | 500,00 | 189,75 | 29.564,75 |
| 30.000,00 | 25.336,38 | 4.650,00 | 600,00 | 227,70 | 35.477,70 |
Maaş Maliyeti Hangi Kalemleri İçerir?
Maaş maliyeti yalnızca maaş ödemesinden ibaret değildir. İşverenin yasal yükümlülükleri ve sunduğu sosyal haklar da dahil edilmelidir. Aşağıda, maaş maliyeti kalemleri detaylandırılmıştır:
SGK İşveren Payı
İşverenin çalışanın brüt maaşı üzerinden %15,5 oranında ödediği primdir. Bu tutar emeklilik ve sağlık hizmetleri için SGK’ya aktarılır.
İşsizlik Sigortası
İşveren, çalışan başına brüt maaşın %2’si oranında işsizlik sigortası primi öder. Bu kesinti işsizlik fonuna gider.
Damga Vergisi
Brüt maaşın %0,759 oranında hesaplanan bu vergi devlet tarafından alınır ve işveren tarafından ödenir.
Yan Haklar ve Diğer Giderler
Yol, yemek, özel sağlık sigortası, prim ödemeleri gibi çalışanlara sunulan ekstra olanaklar da maaş maliyetine dahil edilir.
Maaş Maliyeti Düşürülür mü?
Maaş maliyeti üzerinde bazı yasal teşvik ve düzenlemeler sayesinde düşüş sağlanabilir. Özellikle genç istihdamı, kadın çalışan desteği ve engelli istihdamı gibi devlet teşvikleri bu anlamda önemlidir. Ayrıca uzaktan çalışma ve part-time iş modelleri de maaş maliyeti düşürmede etkili olur.
Yeni İşe Alımlarda Maaş Maliyeti Hesaplaması
Yeni bir çalışan işe alınırken maaş maliyetinin net olarak belirlenmesi gerekir. İşveren, brüt maaşı ve yasal kesintileri göz önünde bulundurarak toplam gideri planlamalıdır. Böylece şirketin finansal yapısı zarar görmeden istihdam sağlanabilir.
Deneme Sürecindeki Maliyetler
Deneme süresindeki çalışanların maaş maliyeti tam zamanlı personelden farklı olmayabilir. Ancak bu süre zarfında prim ödemeleri devam ettiğinden hesaplamalar dikkatle yapılmalıdır.
Teşvikli Personel Alımı
İŞKUR destekli teşviklerden faydalanan işletmelerin maaş maliyeti önemli ölçüde düşer. Bu durumda işveren SGK primi gibi bazı yükümlülüklerden muaf tutulur.
Maaş Maliyeti Planlamasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Maaş maliyeti planlaması yaparken sadece bugünkü giderler değil, uzun vadeli yükümlülükler de dikkate alınmalıdır. Özellikle çalışan devir hızı yüksek olan sektörlerde maliyetin yönetimi kritik önem taşır. Ayrıca bordro programları ile düzenli takip yapılmalı, her yeni yasal düzenleme maliyet hesaplamalarına entegre edilmelidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda maaş maliyeti nasıl hesaplanır? ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Maaş maliyeti neden önemlidir?
Maaş maliyeti, şirketin toplam personel giderlerini belirlemesi ve bütçe yönetimini sağlıklı yapabilmesi için oldukça önemlidir. Doğru hesaplama, kâr-zarar dengesini doğrudan etkiler.
Net maaş mı yoksa brüt maaş mı esas alınmalıdır?
Maaş maliyeti hesaplanırken esas alınması gereken brüt maaştır. Tüm yasal kesintiler ve işveren yükümlülükleri brüt maaş üzerinden yapılır.
İşverenin ödediği SGK oranı nedir?
2025 yılı itibariyle işverenin ödediği SGK işveren primi %15,5, işsizlik sigortası primi ise %2 oranındadır. Bu oranlar maaş maliyetinin önemli bir kısmını oluşturur.
Teşvikler maaş maliyetini düşürür mü?
Evet, devlet tarafından sunulan SGK teşvikleri ve İŞKUR destekleri işverenin yükünü azaltarak maaş maliyetini düşürür. Özellikle genç ve kadın çalışan istihdamında bu avantajlardan faydalanılabilir.
Asgari ücretli bir çalışanın işverene maliyeti ne kadardır?
2025 yılı asgari ücretine göre, bir çalışanın işverene maliyeti brüt maaş üzerinden hesaplandığında yaklaşık 23.654 TL’ye kadar çıkmaktadır. Bu tutar SGK, işsizlik primi ve damga vergisi dahil edilerek belirlenir.
Bordro programları maaş maliyeti hesaplamasında kullanılır mı?
Evet, bordro yazılımları maaş maliyeti hesaplamasını otomatikleştirerek hatasız ve hızlı sonuç alınmasını sağlar. Bu tür yazılımlar aynı zamanda teşvik ve muafiyetleri de dikkate alır.
Maaş maliyeti tüm sektörlerde aynı mıdır?
Hayır, bazı sektörlerde sağlanan özel teşvikler, çalışan profili ve yan haklar nedeniyle maaş maliyeti farklılık gösterebilir. Özellikle inşaat, yazılım ve hizmet sektörlerinde bu fark daha belirgindir.
Fazla mesai maaş maliyetine dahil midir?
Fazla mesai ücretleri de maaş maliyetine eklenir. İşçinin yaptığı ek çalışma karşılığı aldığı ücret, SGK primine ve damga vergisine tabi olduğundan toplam maliyet hesabında yer alır.
