Şeker pancarı, Türkiye’nin özellikle İç Anadolu, Marmara ve Ege bölgelerinde yoğun olarak üretimi yapılan stratejik bir tarım ürünüdür. 2025 yılı itibarıyla artan girdi maliyetleri, kuraklık etkisi ve enerji fiyatlarındaki yükseliş, şeker pancarı üreticileri için ciddi finansal baskılar oluşturmuştur. Bu yazıda, 2025 yılında şeker pancarının dekara düşen maliyetini, maliyet kalemlerini ve üreticilerin ekonomik zorluklarını tüm detaylarıyla ele alıyoruz.
Şeker Pancarı Dekar Maliyeti 2025 Yılında Ne Kadar?
2025 yılında şeker pancarı üretiminin dekar başına maliyeti ciddi oranda artmıştır. Gübre, mazot, işçilik ve sulama maliyetlerindeki yükselişle birlikte üreticiler bir dekarlık alanda pancar üretimi için ortalama 7.850 TL harcamak zorunda kalmaktadır. Bu rakam, geçen yıla göre %33 oranında bir artış anlamına gelmektedir ve özellikle küçük üreticiler için sürdürülebilirliği zorlaştırmaktadır.
Dekar Başına Maliyet Kalemleri Nelerdir?
Şeker pancarı üretiminde maliyetlerin büyük kısmını temel tarım girdileri oluşturmaktadır. 2025 yılı itibarıyla gübre, mazot, tohum ve sulama gibi kalemler üretim maliyetlerini belirleyici hale gelmiştir.
Gübre Giderleri
Yüksek verim elde etmek için kullanılan kimyasal gübrelerin fiyatı 2025 yılında %40 artış göstermiştir.
Hangi Gübre Ne Kadar?
DAP gübresi ton başına 21.000 TL’ye, üre gübresi ise 16.500 TL’ye kadar çıkmıştır. Bu kalem üretim maliyetlerinin %23’ünü oluşturmaktadır.
Mazot ve Enerji Maliyeti
Mazot fiyatlarındaki artış, tarımda kullanılan makinelerin çalışmasını zorlaştırmış, sulama ve taşımacılık gibi alanlarda ciddi yük oluşturmuştur.
Mazot Tüketimi Ne Kadar?
Bir dekarlık alanda ortalama 25 litre mazot harcanmakta, bu da yaklaşık 950 TL maliyet yaratmaktadır.
İşçilik ve Hasat Ücretleri
2025 yılında işçilik maliyetleri asgari ücret artışı nedeniyle yükselmiş, özellikle el ile yapılan söküm işlemleri maliyeti artırmıştır.
İşçilik Ne Kadar Tutar?
Bir dekar pancarın söküm, temizleme ve taşıma işlemleri için ortalama 1.400 TL’lik işçilik harcaması yapılmaktadır.
Sulama Giderleri
Kuraklık nedeniyle sulama sıklığı artmış ve bu da elektrikle çalışan sistemlerin maliyetini yükseltmiştir.
Sulama Maliyeti Neye Bağlı?
Elektrik fiyatlarındaki artışla birlikte bir dekar için sulama maliyeti 820 TL’ye kadar çıkmıştır. Bu kalem toplam maliyetin %10’undan fazlasını oluşturur.
2025 Yılına Ait Şeker Pancarı Maliyet Karşılaştırması
Aşağıdaki tabloda 2024 ve 2025 yıllarına ait dekar başına ortalama maliyetler kıyaslanmaktadır. Bu tablo, artan girdi maliyetlerinin üretici üzerindeki etkisini açık şekilde göstermektedir.
| Maliyet Kalemi | 2024 (TL) | 2025 (TL) |
|---|---|---|
| Gübre | 1.400 | 1.800 |
| Mazot | 700 | 950 |
| Tohum ve İlaç | 950 | 1.150 |
| İşçilik | 1.100 | 1.400 |
| Sulama | 640 | 820 |
| Diğer Giderler | 950 | 1.000 |
| Toplam | 5.740 | 7.850 |
Bu veriler doğrultusunda, şeker pancarı üreticisinin kâr elde edebilmesi için alım fiyatlarının da benzer oranda artması gerekmektedir.
Şeker Pancarı Üreticisinin Kazancı Düşüyor mu?
Artan maliyetlere rağmen şeker pancarı alım fiyatlarının aynı oranda yükselmemesi, üretici kazancını ciddi şekilde düşürmektedir. 2025 yılında açıklanan ortalama alım fiyatı ton başına 2.150 TL’dir. Bir dekardan ortalama 6,5 ton verim alındığında üreticinin brüt geliri 13.975 TL olurken, maliyetler düşüldüğünde net kârı 6.125 TL seviyesindedir. Bu durum önceki yıllara göre %22 daha düşük bir kârlılık anlamına gelmektedir.
Şeker Pancarı Üretimi Sürdürülebilir mi?
2025 yılında şeker pancarı üretiminin sürdürülebilirliği, devlet desteklerinin varlığına bağlı hale gelmiştir. Mazot ve gübre desteklerinin zamanında ve yeterli şekilde verilmemesi halinde üreticinin kâr etmesi oldukça zorlaşmaktadır. Ayrıca iklim değişikliği nedeniyle artan sulama ihtiyacı da uzun vadede pancar üretimini tehdit eden unsurlardan biridir.
Üreticiler İçin Önerilen Destek Modelleri
Uzmanlara göre, 2025 yılında pancar üreticisinin desteklenmesi için hedefe yönelik ve kalıcı çözüm modelleri gerekmektedir.
Prim Desteklerinin Artırılması
Alım fiyatlarının yanında pancar başına verilen prim desteğinin en az %25 oranında artırılması önerilmektedir.
Sulama Elektriği Desteği
Sulama amaçlı kullanılan elektriğe özel tarife uygulanması, üretici maliyetlerini azaltacaktır.
Tohum ve Gübre Desteği
Girdi maliyetlerinin kontrol altına alınması için doğrudan gübre ve tohum desteği yapılması önerilmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “Şeker Pancarı Dekar Maliyeti 2025” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
2025 yılında şeker pancarı dekar maliyeti ne kadar oldu?
2025 yılı itibarıyla şeker pancarı üretiminde dekar başına ortalama maliyet 7.850 TL seviyesine yükselmiştir.
En yüksek maliyet hangi kalemde gerçekleşti?
Gübre ve işçilik giderleri, toplam maliyetin en büyük bölümünü oluşturarak üreticinin en çok harcama yaptığı kalemler olmuştur.
1 dekardan ne kadar kazanç elde edilir?
Ortalama verime göre bir dekardan 6.125 TL net kazanç sağlanabilmektedir ancak bu rakam desteklere ve piyasa fiyatlarına göre değişiklik gösterebilir.
Şeker pancarı alım fiyatı 2025’te kaç TL oldu?
2025 yılında devletin açıkladığı ortalama şeker pancarı alım fiyatı ton başına 2.150 TL olarak belirlenmiştir.
Sulama maliyetleri neden arttı?
Kuraklık ve elektrik fiyatlarındaki artış nedeniyle sulama sistemlerinin kullanımı pahalı hale gelmiş, bu da sulama giderlerini yükseltmiştir.
Üreticilere hangi destekler veriliyor?
Gübre ve mazot destekleri verilmekle birlikte, bu desteklerin miktar ve zamanlaması yetersiz olduğu için üretici üzerindeki yük azalmamaktadır.
Şeker pancarı üretimi azaldı mı?
Maliyetlerin artmasına bağlı olarak bazı bölgelerde şeker pancarı ekim alanları daralmış, üretimde kısmi bir azalma yaşanmıştır.
